Оттава, 2025 жылғы 15 наурыз /BBC/ – Канада үкіметінің жаңа басшысы Марк Карни ресми түрде премьер-министр қызметіне кірісіп, алғашқы мәлімдемесінде:
"Біздің ел ешқашан, ешқандай жағдайда АҚШ-тың құрамына кірмейді", – деп атап өтті.
Кеше, жұма күні Марк Карни және оның басқаруындағы министрлер кабинеті ағылшын және француз тілдерінде ант беріп, қызметіне ресми түрде кірісті. Осыған байланысты Канаданың мемлекет басшысы болып саналатын Ұлыбритания королі Карл III жаңадан сайланған премьер-министрді құттықтады.
Марк Карни кім?
Бұрын Канада мен Ұлыбританияның Орталық банкінің басшысы болған Марк Карни биліктегі Либералдық партияның көшбасшысы болып сайланып, премьер-министр қызметіне келді. Саяси сарапшылар оның қызметке кірісе сала мерзімінен бұрын парламенттік сайлау өткізетінін болжаған еді. Алайда Карни бұл туралы ешқандай мәлімдеме жасамады.
Заң бойынша, Канадада кезектен тыс парламент сайлауы 20 қазанға дейін өтуі тиіс. Дегенмен, елдің саяси жүйесі Ұлыбритания үлгісіне негізделгендіктен, премьер-министрдің сайлауды кез келген уақытта өткізу құқығы бар.
Трюдоның кетуі және биліктің ауысуы
Либералдық партияны 2013 жылдан бері басқарған және премьер-министр қызметін атқарған Джастин Трюдо биылғы 6 қаңтарда отставкаға кететінін жариялаған еді. Ал жұма күні ол бұл қызметтен толықтай босады.
Жаңа премьер-министр Марк Карни дүйсенбі күні партия көшбасшысы болып сайланғаннан кейін, АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамптың Канадаға қатысты ұстанымын маңызды қауіп ретінде бағалайтынын айтты.
Сыртқы саясаттағы өзгерістер
Канаданың бұрынғы премьер-министрлері әдетте қызметке кіріскен бойда алдымен АҚШ-қа ресми сапармен баратын. Алайда BBC тілшісі Лиз Дюсетт келтірген дереккөздерге сүйенсек, Марк Карни алдымен Париж бен Лондонға сапарлауы мүмкін.
Баспасөз мәслихатында Карни: "Біз ешқашан, ешқандай жағдайда АҚШ-тың құрамына кірмейміз. Канада – мүлде бөлек ел", – деп мәлімдеді.
Ол сондай-ақ АҚШ-ты және Трампты Канаданың егемендігіне құрметпен қарауға шақырды.