Мәскеу биржасының Қазақстан қор биржасындағы (KASE) үлесінен толықтай шығуы – бұл Қазақстан мен Ресей арасындағы қаржы нарығындағы стратегиялық серіктестіктің аяқталуына алып келді.
Мәскеу биржасы 2018 жылы KASE-мен серіктестік келісімін жасап, сол жылдың ішінде 13,1% үлесін иемденген болатын деп жазады Fragment.
Бұл серіктестік аясында Ресей жағы Қазақстанға жаңа технологиялар ұсынды, нәтижесінде KASE-дің сауда жүйелері мен клирингтік қызметтері жаңартылды. Алайда, 2024 жылы АҚШ пен Ұлыбританияның Мәскеу биржасына қарсы санкциялар енгізуі серіктестіктің жалғасуына кедергі келтірді.
KASE осыдан кейін өз акцияларын немесе биржаның басқа үшінші тұлғаларға сату туралы келіссөздер жүргізуге мәжбүр болды. Нәтижесінде, Мәскеу биржасы өз үлесін сатты, ал жаңа акционерлер қатарында «Тетис Кэпитал» мен «Баланс Эссет Менеджмент» пайда болды. Мәскеу биржасы бұл акцияларды ресейлік инвесторларға нарықтық бағамен сатқанын мәлімдеді, бірақ келісімнің нақты шарттары ашылмады.
Екі жақты стратегиялық серіктестіктің аяқталуы – халықаралық қаржы нарығындағы геосаяси өзгерістердің айқын көрінісі. Мәскеу биржасына салынған санкциялар Ресейдің қаржы институттарының жаһандық аренадағы позициясына ауыр соққы болды, және Қазақстанның қаржы секторы да бұл өзгерістерге бейімделуге мәжбүр болды.
Мәскеу биржасы KASE-ге кірген кезде негізгі мақсаттарының бірі – технологиялар мен тәжірибелерді алмасу арқылы Қазақстан нарығының дамуына үлес қосу болды. Дегенмен, бұл серіктестік саяси және экономикалық өзгерістерге байланысты өзекті болудан қалды. Мәскеу биржасының акционерліктен шығуының басты себептерінің бірі – санкциялық қысым және халықаралық қаржы жүйесіне ықпалы.
Жалпы алғанда, бұл оқиға Қазақстан қаржы нарығының тәуелсіздігін нығайтуға және Ресейден біршама алшақтауына бағытталған қадам ретінде қарастырылады. Бұл өзгерістер Қазақстанның жаһандық қаржы нарығындағы позициясына қалай әсер ететіні әлі де белгісіз, бірақ жаңа акционерлер мен технологиялар енгізу арқылы KASE-нің даму перспективасы бар екенін көрсетеді.