Munarmedia.kz 27.09.2025 /Астана/ Францияның бұрынғы президенті Николя Саркози Ливия режимімен астыртын сөз байласу фактісі бойынша кінәлі деп танылды. Бұл іс 2007 жылғы президенттік сайлау кампаниясының Муаммар Каддафи билігі тарапынан қаржыландырылғаны жөніндегі халықаралық деңгейдегі жанжалдың заңды жалғасы болып отыр.
Париждің қылмыстық соты Саркозидің 2005–2007 жылдары, яғни ол Францияның Ішкі істер министрі қызметін атқарған кезде, Каддафи режимімен құпия келісімдерге барғанын анықтады. Сот процесінде прокурорлар Саркозиді жеті жылға бас бостандығынан айыруды сұрағанымен, ақырғы үкім — бес жыл шартты мерзіммен шектелді. Алайда, бұл шешім алдын ала орындауға жататын үкім ретінде бекітілген. Саркози 13 қазанда Францияның Ұлттық қаржылық прокуратурасына барып, қамауға алу күні мен орны туралы ақпарат алуы тиіс, деп хабарлайды BFMTV.
Нақты қаржы алуы дәлелденбегенімен, астыртын байланыс расталды
Тергеу барысында коррупция мен Ливиядан тікелей ақша алу бойынша айыптар дәлелденбеген. Сот Саркозидің не жеке өзі, не оның сайлау штабы Ливиядан қаражат алғанына нақты дәлелдер таба алмады. Алайда саяси байланыстарды орнату және ықпал ету құралдарын қолдану арқылы Каддафи режимінен қолдау алу әрекеттері болғаны анықталды.
Саркози болса бұл үдерісті "саяси астары бар қуғындау" деп бағалап, айыптауларды үзілді-кесілді жоққа шығарды.
70 жастағы экс-президент: ықпалы азаймаған тұлға
Қазіргі таңда 70 жастағы Саркози Францияда әлі де ықпалды саяси фигуралардың бірі болып қалып отыр. Маусым айында оны Францияның ең жоғары марапаттарының бірі — Құрметті легион орденінен айырғанына қарамастан, Саркози жақында ғана елдің премьер-министрі Себастьен Лекорньюмен кездесіп, Марин Ле Пеннің "Ұлттық бірлестік" партиясына қолдау білдіргенін ашық мәлімдеді. Бұл мәлімдеме сарапшылар тарапынан Францияның оңшыл флангында жаңа саяси күштердің қайта топтасуы ретінде бағалануда.
Қылмыстық іс аясында 13 адам тергелді
Саркози ісі — ауқымды халықаралық астыртын әрекеттер мен ықпал агенттері желісінің бір бөлігі ғана. Іс бойынша барлығы 13 адам айыпталған, олардың қатарында Францияның бұрынғы министрлері де бар. Тергеу деректеріне сәйкес, олар миллиондаған еуро көлемінде қаржы алып, Ливия билігіне түрлі қызметтер көрсеткені тексерілген.
Сол қызметтердің бірі — Каддафидің бұрынғы барлау басшысы Абдулла аль-Сенуссидің үстінен шығарылған қамауға алу ордерін жоюға ықпал ету. Айта кетейік, аль-Сенусси 1989 жылы 170 адамның өмірін қиған теракт үшін Францияда сырттай сотталған болатын.
Саяси сабақ: батыс демократияларындағы қосстандарттылық мәселесі
Саркозиге қатысты үкім — батыс елдеріндегі саяси элиталардың халықаралық қылмыстармен байланысы мәселесін қайта күн тәртібіне шығарып отыр. Сайлау кампанияларын шетелдік автократиялық режимдермен қаржыландыру, саяси ымыралар мен ықпал саудасы — бұл мәселелер тек Франция үшін емес, бүкіл жаһандық демократиялық жүйе үшін сын-қатерге айналды.
Саркозиге қатысты шығарылған үкімнің символдық мәні зор. Бұл үкім бұрынғы мемлекет басшысының заң алдында жауап беруге тиіс екенін және демократиялық институттардың қылмысты жасырып қала алмайтынын көрсетеді.
Фото: Depositphotos
Дереккөз: Exclusive.kz, Reuters, BFMTV