2006 жылғы 11 ақпанда Қазақстанның бұрынғы ақпарат министрі, оппозициялық саясаткер Алтынбек Сәрсенбаев ұрланып, екі күннен кейін өлі күйінде табылды. Онымен бірге оққағары Бауржан Байбосын және жүргізушісі Владимир Журавлев те қаза тапты. Олардың барлығы басынан атылған.
Сәрсенбаевтың мемлекеттік қызметтегі жолы, оппозицияға өтуі және оның өлімі кімге қажет болды? Толығырақ «Курсив» зерттеуінде.
Алтынбек Сәрсенбаев 1962 жылы 12 қыркүйекте Алматы облысының Қайнар ауылында дүниеге келген. Оның ата-анасы Ұлы Отан соғысының ардагерлері болған.
23 жасында ол ҚазМУ (қазіргі ҚазҰУ) және Мәскеу мемлекеттік университетінде журналистика мамандығы бойынша білім алған. Мәскеуде болашақ жары Салтанат Атышевамен танысып, отбасын құрды. Олардың екі баласы бар – қызы Шолпан, ұлы Бекжан.
Жоғары оқу орнын бітіргеннен кейін ол әртүрлі басылымдарда, соның ішінде ҚазТАГ агенттігінде редактор болып жұмыс істеді. Бес жылдық журналистикадан кейін мемлекеттік қызметке өтіп, Президент әкімшілігінде мәдениет бөлімін басқарды.
1992-2004 жылдар аралығында ол Қазақстанның түрлі үкіметтік құрылымдарында, соның ішінде Баспа және ақпарат министрлігі мен Мәдениет министрлігінде басшылық қызметтер атқарды.
2001 жылы Сәрсенбаев премьер-министр Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Қазақстанның Демократиялық таңдауы» партиясын құрған әріптестерін қызметінен босату туралы шешімін ашық сынады. Осы оқиғадан кейін көп ұзамай оны Ресейге Қазақстанның елшісі ретінде жіберді.
2003 жылдың соңында ол елге оралып, «Ақ жол» партиясының тең төрағаларының бірі болды. 2004 жылдың шілдесінде Ақпарат министрі болып тағайындалып, бұл қызметті үш ай атқарды. Дегенмен, осы қысқа мерзімде ол тәуелсіз басылымдарды тіркеуге көмектесіп, билікке жақын БАҚ-тарды сынға алды.
2004 жылғы парламенттік сайлауда «Отан» партиясы 60% дауыс жинаса, «Ақ жол» – 12%, ал «Асар» – 11% алды. Алайда тәуелсіз бақылаушылар «Ақ жол» кем дегенде 30% дауыс жинағанын мәлімдеді. Сәрсенбаев сайлау нәтижесінің бұрмаланғанын айтып, қызметінен кетті.
2005 жылы «Ақ жол» партиясында ірі саяси келіспеушілік орын алып, тең төрағалық институты жойылды. Осыдан кейін Сәрсенбаев бастаған топ жаңа «Нағыз Ақ жол» партиясын құрды.
Сол жылы ол «Хабар» агенттігінің айыптауымен сотқа тартылды. Сәрсенбаев Нұрсұлтан Назарбаевтың қызы Дариға Назарбаеваны медиа-холдингі арқылы мемлекеттік қаржыны жымқырды деп айыптаған. Сот оны 1 миллион теңге айыппұл төлеуге міндеттеді.
2005 жылдың қарашасында Нұрсұлтан Назарбаевты жиі сынаған саясаткер Заманбек Нұрқаділов жұмбақ жағдайда қайтыс болды – оның басы мен кеудесіне үш оқ атылған. Осы оқиғадан кейін үш ай өткен соң Алтынбек Сәрсенбаев та өлтірілді.
2006 жылғы 11 ақпанда Алтынбек Сәрсенбаев, Бауржан Байбосын және Владимир Журавлев жоғалып кетті. 13 ақпанда олардың денелері Алматы маңындағы Талғар ауданында табылды. Олардың қолдары кісенделген, ал бастарына оқ атылған.
25 ақпанда Сенат аппаратының жетекшісі Ержан Өтембаев қамауға алынды. 2 наурызда ол президент Назарбаевқа хат жазып, Сәрсенбаевты «өзінің абыройын қорғау» мақсатында өлтіруге тапсырыс бергенін мойындады. Оның айтуынша, тапсырманы ҰҚК «Арыстан» арнайы бөлімшесінің сарбаздары орындаған.
2006 жылдың жазында Өтембаев 20 жылға сотталды, бірақ 2014 жылы мерзімінен бұрын босатылды. Ал тікелей орындаушы Рустам Ибрагимов өмір бойына бас бостандығынан айырылды.
2012 жылы Ибрагимов өз айғақтарын өзгертіп, Өтембаевтың кінәсіз екенін айтып, тапсырыс берушілер ретінде Назарбаевтың бұрынғы күйеу баласы Рахат Әлиев пен ҰҚК экс-басшысы Әлнұр Мұсаевты атады.
Рахат Әлиев шетелде жүріп, бұл айыптауларды жоққа шығарды. Ол өзінің «Өкіл қайын ата» кітабында Сәрсенбаевтың өліміне жоғары лауазымды тұлғалардың қатысы бар екенін жазды.
2024 жылдың қысында Рустам Ибрагимов Сәрсенбаевты өлтіруге қатысы жоқ екенін мәлімдеді. Алайда істі қайта қарау туралы ресми ақпарат жоқ. Ибрагимов қазір Қостанай облысындағы «Қара бүркіт» түрмесінде жазасын өтеп жатыр.