Оңтүстік Судандағы БҰҰ миссиясының (МООНЮС) моңғолдық бітімгерлері Абиемнхомда болған зорлық-зомбылықтан кейін 800-ге жуық бейбіт тұрғынды қорғауға алды. Оқиға таңертеңгі 7-де басталған, алғашқы оқ атылған кезде Захария Малуаль Ачиель қорқынышты зорлық-зомбылықтың жақында басталатынын түсінді.
«Олар өте тез қалаға басып кірді. Халық бәрін тастап, әр жерге қашты. Көпшілігі Аджаккуахқа және Абьейге кетті, бірақ біз БҰҰ базасына бардық, өйткені ол жерде бізді қорғайтынын білдік», — деді Захария.
Захария Абиемнхомда БҰҰ миссиясы ұйымдастырған уақытша базада бас сауғалаған 800 бейбіт тұрғынның бірі болды. Бұл база былтыр тамыз айында үнемі мал ұрлаумен және кек алу шабуылдарымен күресу үшін құрылды.
«Моңғол бітімгерлері түнде біздің аумақты патрульдеп жүреді, және біз өзімізді қауіпсіз сезінеміз. Бірақ мен шөптерге қашқан адамдар үшін алаңдаймын. Оларды кім қорғайды?» — дейді ол.
Ресми мәліметтерге сәйкес, қарулы жастар арасындағы қақтығыстарда кемінде 46 адам қаза тауып, 36-дан астам адам жарақат алған. Балалар әлі табылмаған күйде. Үйлер өртеніп, медициналық орталықтар тонауға ұшыраған. Шамамен 20 000 адам қоныс аударған.
МООНЮС-тың Абиемнхомдағы батальон командирі майор Даваадорж Болдбаатардың айтуынша, қақтығыс әлі де жоғары кернеуде болса да, 80 моңғол бітімгері толық жауынгерлік дайындықта қалған.
«Біздің міндетіміз — бейбіт тұрғындарды қорғайтын бітімгерлер ретінде қауіп-қатерге ұшырағандарға көмек көрсету. Біз бронды тасымалдаушылар мен әскерді орналастырып, көмек күтетін адамдарды қорғадық», — дейді ол.
МООНЮС-тың Бентиудегі алаң басшысы Стелла Абайоми бастаған топ Абиемнхомға барып, қауіпсіздік жағдайын бағалаумен және жергілікті билік, гуманитарлық серіктестер мен қауымдастықтармен қарым-қатынас орнатумен айналысуда.
«Біз қоныс аударғандарға қорғау аймағын ұйымдастыра алдық, және біздің бітімгерлеріміз бұл ауданда қауіпсіздікті қамтамасыз етуде», — дейді ол. «Дегенмен, біз үкіметті азаматтардың қорғалуын қамтамасыз етуге шақырамыз, өйткені біздің уақытша базамыздан тыс жағдай тұрақсыз болып тұр».
Абиемнхомдағы көмек және реабилитация бойынша үйлестіруші Габриэль Гук Луал бұл қақтығыстың гуманитарлық жағдайды одан әрі ушықтырып отырғанын айтады: 13 000 адам Аджакуакқа, ал 7 000 адам Абьейге көшіп кеткен.
«Олар тамақ пен суға қатты мұқтаж. Біз гуманитарлық көмекті шақырып, қоғамымызға көмек көрсетуін сұраймыз», — деп жылайды ол.
Сонымен қатар, қақтығыстарды шешу және әрі қарайғы зорлық-зомбылықты болдырмау үшін қауымдастықтар арасындағы диалогқа шақырулар айтылуда.
«Қауымдастықтарды осы қақтығысты бүкіл халықтың игілігі үшін шешуге шақырамыз. Бір-бірін өлтіру — бұл шешім емес», — дейді Мэри Ньяджуор.
Захария Малуаль Ачиель бұл пікірмен келіседі.
«Мен жастарды өлтіруден және мүлікті тонаудан бас тартуға шақырамын. Тыныштықта және келісімде өмір сүрген әлдеқайда жақсы. Бұл оқиғалар бәрімізді жарақаттайды», — дейді ол.
«Майома мен Абиемнхом тұрғындары бір қоғам болып табылады. Үкімет пен серіктестеріміз осы мәселені шешіп, біздің аймаққа бейбітшілік әкелу үшін конференция ұйымдастыруы тиіс», — дейді ол.