Munarmedia.kz 20.09.2025 /Астана/ Еуропалық комиссия (ЕК) 2025 жылдың 19 қыркүйегінде Ресей Федерациясына қарсы бағытталған 19-санкциялық пакетті Еуроодақ елдерінің қарауына ресми түрде ұсынды. Бұл туралы ЕК баспасөз қызметінің жетекшісі Паола Пиньо мәлімдеді. Жаңа шектеулер Ресейдің энергетикалық, қаржылық және логистикалық артықшылықтарын шектей отырып, Мәскеуге қысымды күшейтуге бағытталған.
СПГ-ға толық тыйым салу — басты басымдық
Reuters агенттігінің хабарлауынша, жаңа санкциялық топтаманың өзегін 2027 жылдың 1 қаңтарынан бастап ресейлік сұйытылған табиғи газды (СПГ) ЕО аумағына импорттауға тыйым салу құрайды. Бұл шешім бастапқыда 2028 жылға жоспарланған болатын, алайда ЕК басшысы Урсула фон дер Ляйен мен АҚШ президенті Дональд Трамп арасындағы 16 қыркүйектегі телефон арқылы өткен келіссөздерден кейін бұл мерзім бір жылға қысқартылды.
Брюссельдің бұл қадамы АҚШ-тың бұрыннан бергі талаптарымен үндес келеді. Трамп әкімшілігі Еуроодақты Ресейге энергетикалық тәуелділікті тоқтатып, Мәскеуге қарсы қысымды үдетуге бірнеше мәрте шақырған болатын. Қазіргі таңда Еуроодақ елдері тұтынатын газдың шамамен 19%-ы Ресейден келеді. Бұл көрсеткіш 2022 жылғы 45%-дан айтарлықтай төмендегенімен, Брюссель үшін толық энергетикалық дербестікке жету стратегиялық мақсат ретінде қалып отыр.
Энергия, қаржы және логистика — санкциялық соққының негізгі бағыттары
Жаңа санкциялар Ресейдің мұнай танкерлері паркін, криптовалюта нарығындағы операцияларын, сондай-ақ Ресеймен байланысы бар Орталық Азия және Қытай банктерінің қызметін шектеуді көздейді. Бұдан бөлек, ЕО Мәскеудің қосарланған мақсаттағы технологияларды (яғни, әскери және азаматтық қолдануға арналған) импорттауға пайдаланатын экономикалық аймақтарына да тосқауыл қоюды жоспарлап отыр.
Кейбір сарапшылар бұл бағыттардағы санкциялар Ресейдің әскери өндірісіне қажетті шетелдік технологиялар мен жабдықтарға қолжетімділігін төмендетеді деп болжап отыр. Сонымен қатар, санкциялық қысымның логистикалық және қаржы инфрақұрылымына бағытталуы Кремльдің жаһандық экономикалық тізбектерге қатысуын шектеуді көздейді.
ЕО ішіндегі қайшылықтар мен энергетикалық шындық
Алайда, Еуроодақтың барлық елдері бұл бастамаға біркелкі көзқараспен қарап отырған жоқ. Испания, Франция, Бельгия және Нидерланды қазіргі уақытта ресейлік СПГ-ны белсенді түрде импорттап отыр. Ал «Түрік ағыны» құбыры арқылы Ресей газын Венгрия, Словакия және Болгария қабылдайды. Францияның Totalenergies энергетикалық компаниясының бас директоры Патрик Пуянн да ресейлік газдың 2027 жылдың соңына дейін қажет болатынын, тек осы мерзімнен кейін ғана оны басқа жеткізушілердің өнімімен алмастыру мүмкін болатынын мәлімдеген еді.
Бұл пікірлер Брюссель үшін ішкі саяси және экономикалық тепе-теңдікті сақтау қажеттілігін көрсетеді. Энергия нарығындағы бағаның тұрақтылығы, газ жеткізілімінің үздіксіздігі және инфрақұрылымдық бейімделу ЕО-ның санкциялық шешімдерінің жүзеге асу қарқынына тікелей әсер етеді.
Қорытынды: саяси ерік пен экономикалық прагматизмнің арасы
Еуроодақтың Ресейге қарсы 19-санкциялық пакеті — Кремльге қысымды жүйелі әрі кешенді түрде жалғастыруға бағытталған айқын қадам. Алайда бұл шешім ЕО үшін геосаяси ерік пен экономикалық прагматизм арасында қиын таңдауды талап етеді. Егер бұл тыйымдар толықтай жүзеге асса, Ресейдің энергетикалық табысына елеулі соққы тиеді. Бірақ ол үшін Еуроодақ ішіндегі бірлік пен альтернативті энергия көздеріне көшу процесінің үйлесімділігі аса маңызды болмақ.
Фото: Valerio Rosati / Zoonar / picture alliance