«Ауыл дәрігері – таптырмас маман» немесе өңірлік денсаулық жүйесінің тоқырауы

22



Munarmedia.kz. 21.10.2025 /Астана/Бір ғана дәрігерге жүздеген адамның өмірі сеніп тапсырылған ауылдар аз емес. Көктемде жол жабылады, қыста жедел жәрдем жетпейді, ал кей өңірлерде медпункт мүлде жабық. Бұл — бүгінгі Қазақстан ауылдарындағы медициналық шындық.

Биыл Денсаулық сақтау министрлігі «Дипломмен – ауылға!» бағдарламасының нәтижесін жоғары бағалады. Алайда деректер басқа шындықты көрсетеді: ауылдық елді мекендердегі дәрігер тапшылығы 40 пайызға дейін жеткен.
Тіпті кей облыстарда фельдшерлер отбасылық дәрігердің де, педиатрдың да, акушердің де жұмысын қоса атқаруға мәжбүр.

Ақмола облысының шалғай ауылында тұратын медбике Айгүл Сейтқалиева былай дейді:

«Күн сайын таңертең тұрып, кімге бірінші бару керегін ойлайсың. Бір жерде егде адам ауырып жатыр, екіншісінде жүкті әйел. Жедел жәрдем жоқ, көлік сынған, бәріне өзің барасың...».

Мәселе тек кадрда емес. Емханалар ескі, құрал-жабдық жетіспейді. Көптеген ауылдарда дәрі-дәрмек қоры аптасына ғана жетеді.
Сондықтан ауыл халқы ауырғанда аудан орталығына жетуге тырысады, бірақ жолдың жағдайы мен көлік тапшылығы бәрін қиындастырады.

Сарапшылар бұл жүйелік дағдарыстың себебін «денсаулық сақтау саласының шынайы децентрализацияланбауында» деп отыр. Ауыл емханалары әлі күнге дейін облыстық басқармаларға тәуелді, ал жергілікті өзін-өзі басқару денсаулық саласына араласа алмайды.

«Ауылдың дәрігері – тек маман емес, қоғамның тірегі. Егер ол кетсе – ауыл да әлсірейді», – дейді әлеуметтанушы Аманжол Кәрім.

Қазақстанда соңғы үш жылда 600-ге жуық ауылдық медициналық пункт жабылған. Бұл – статистика ғана емес, артында мыңдаған адамның өмірі, балаларының болашағы, қарттардың үміті тұр.