Қазақстанда азаматтардың “ресми” дереккөздерге деген сенімі мен сот істерінен қорқу сезімін пайдаланатын жаңа алаяқтық схемасы пайда болды. Telegram-дағы Aqparat saqshysy арнасы бұл әдістің қалай жұмыс істейтінін түсіндірді.
Схеманың жұмыс істеу әдісі:
1. Хат немесе email:
Алаяқтар сізге “сотқа шақырту” жіберілген жалған хат жолдайды. Бұл хат ресми құжат сияқты безендірілген: соттың мөрі, судьяның аты-жөні және “отырыс” күні көрсетілген. Сізді, мысалы, қарызды төлемеу немесе тыйым салынған контентті тарату бойынша айыптауы мүмкін.
2. “Тергеушінің” қоңырауы:
Бірнеше күннен кейін сізге қоңырау шалады. Өзін сенімді түрде прокуратура немесе полиция қызметкері ретінде таныстырған адам шақыртуға келмегеніңізді айтып, істі “сотқа жеткізбей” шешуді ұсынады.
3. Қысым көрсету және қорқыту:
Сізді салдары туралы қорқытады, мысалы: “Егер бүгін айыппұл төленбесе, сізге полиция барады”. Кейде алаяқтар сіздің мекенжайыңызды немесе ЖСН-іңізді білуі мүмкін, бұл сенімді арттыру үшін жасалады.
4. Ақша аударуды талап ету:
Сізден “айыппұлды” терминал арқылы төлеуді немесе “ресми шотқа” ақша аударуды сұрайды, бірақ бұл шот шын мәнінде алаяқтарға тиесілі.
Неліктен бұл схема жұмыс істейді?
Адамдар сот ісінен және полициядан қорқады.
Жалған құжаттар шынайы көрінеді, ал алаяқтар заң терминдерін шебер қолданады.
Өзіңізді қалай қорғауға болады?
Құжаттарды тексеріңіз. Ресми байланыстар арқылы сотқа хабарласыңыз.
Сабырлы болыңыз. Шынайы сот істері телефон арқылы немесе аударымдар арқылы шешілмейді.
Қоңырауларға сенбеңіз. Құқық қорғау органдары телефон арқылы айыппұл талап етпейді.
Шоттарды тексеріңіз. Шоттардың шынайылығын банктер арқылы анықтаңыз.
Егер сіз осындай алаяқтыққа тап болсаңыз, дереу полицияға хабарласыңыз. Сондай-ақ, мұндай схемалардың құрбаны болу қаупі жоғары зейнеткерлерге ескертіңіз.