Украинадағы Ресейдің «арнайы әскери операциясы» 3,2 жылдан астам уақыт жалғасып келе жатқан қазіргі кезеңде ақпараттық тепе-теңдікті сақтау мақсатында Украинадағы dialog.ua/war/ сайты, НАТО-ның Еуропадағы Қарулы күштерінің бас қолбасшысы Кристофер Каволи, Ресейге қатысты Трамптың тарихи қателікке ұрынуы мүмкін екенін ескерткен еуропалық саясаткерлердің бірқатар мәлімдемелері, сондай-ақ Ресейдің болашағы дағдарыс пен күйреуге алып келеді деген Z-патриоттың көзқарастары негізінде кейбір үзінділерді аударып ұсынамыз. Бұл мақалада sonin.mn сайтының редакциялық ұстанымы қамтылмаған.
НАТО-ның Еуропадағы Біріккен Қарулы Күштерінің бас қолбасшысы, генерал Кристофер Каволи АҚШ Сенатының Қарулы Күштер комитетінде «Украинадағы соғыстың нәтижелері және болашағы» тақырыбында тыңдалымға қатысып, ол туралы бейнежазба сайттарда кеңінен тарады. Бұл тыңдалым Трамптың қарапайым түсінігінен мүлдем өзгеше сұрақ-жауаппен өрбіді. Сенатор Роджер Викер мен комитет төрағасының орынбасары Джек Ридтің сұрақтарына берген жауаптардан:
-
Соғыстың бастапқы нәтижесі туралы сұраққа: «2022 жылдың ақпан айында біз Ресейдің осыншалықты көп танк жоғалтатынын елестете де алмадық. Дұрыс па?» дегенге: «Иә, тіпті армандай да алмадық. Бұл соғыс осынша ұзаққа созылады деп ойламадым. Сондай-ақ Украина Ресейдің әскери қуатын осылайша күйретеді деп күтпеген едік», – деді ол.
-
Соғыстың болашағы туралы айтқанда, фронттағы жағдай қиын болса да, украиналықтар төтеп беріп, жаңа технологиялар мен инновацияларды тиімді қолдана алатынын көрсетті.
-
Украина армиясында мәселелер бар, дегенмен олар территориясының көп бөлігін қорғап тұр, Ресейге қарсылық көрсетіп, соғыс алаңына жаңашылдық енгізуде.
-
Ресей 2024 жылдың қыркүйегіне дейін украиндарды Курск облысынан қуып шығамыз деп болжаған. Бірақ украиндар әлі де сол жерде бекініп отыр, тіпті Белгород облысына кіріп кеткен.
-
Часов Яр мен Торецк үшін 8 айдан бері шайқас жүріп жатыр. Соңғы айларда ресейлік шабуылдар баяулаған, Покровск бағытына жақындағанымен, сол жерде тоқтап қалған.
-
Ресей әскери тұрғыда дамыған ел деп саналса да, бұл тек кейбір бөлімдер мен құрылымдарға ғана тән. Жалпы Қарулы күштердің деңгейі жоғары емес.
-
Ресей бронетехника мен тірі күш тапшылығына тап болған. Ал Украина қорғаныстық тұрғыда мықты позицияны ұстап отыр. Қосымша мобилизация жүргізілсе, қиындықтарын шешуі мүмкін.
-
Жалпы соғыс барысында Ресейдің әскери сапасы, әсіресе құрлықтағы күштерінің деңгейі нашарлаған. Ал Украинада керісінше, оң үрдістер байқалады.
-
Украина мобилизация арқылы армия қатарын кеңейтті, еріктілер саны артуда. Фронтқа арттан қосымша күш жіберуде жақсы жұмыс атқаруда.
-
Украина жақын арада ірі шабуыл бастай ма дегенге: мен мұнда отырып ондай болжам жасай алмаймын.
-
Еуропа елдері өз территорияларына алыс қашықтықтағы дыбыстан жылдам қарулар орналастыру туралы ұсыныс жасаған.
-
Мұндай жүйені орналастыру туралы мәселе жабық отырыста талқыланатынын айтты.
-
АҚШ 2019 жылы орта және қысқа қашықтықтағы зымырандарды жою туралы келісімнен шыққан.
-
«Егер біз немесе НАТО одақтастары Ресеймен соғыса қалсақ, Украинадағы соғыстан үйренген сабақтарымыз олардан басым болуға көмектесе ме?» дегенге: «Әрине. Ресейдің экономикасына қараңыз – олар қорғаныс саласын "турбо-режимге" қойған. Бұл азаматтық секторда инфляцияны күшейтіп, кредиттік өсіммен оны тұншықтыруда. Қорғаныс саласы өсіп жатыр, бірақ азаматтық сала құлдырауда. Бұл теңгерімсіздікті түзету – олар үшін оңай болмайды», – деді генерал.
Америка генералының пайымынша, Ресей армиясы Украинаның алдында стратегиялық артықшылығын жоғалтқан. Батыс елдері Украина бұлай қарсы тұра алады деп сенбеген. Ресейдің әскери әрекеттерін АҚШ әскери басшылығы мұқият зерттеген. Соғыс өте ауыр шығынмен жүріп жатыр, әсіресе Ресей танк әскерлері қатты зардап шеккен. Ресей осынша ұзақ соғысқа дайын болмағаны анық. Бұл – генерал сөзінен шыққан негізгі қорытынды.
Трамптың «Украинадағы соғысты тоқтата аламын» деген уәдесіне күмәнмен қараушылар көп. Politico басылымы да бұл уәдені «шектен тыс өзімшілдік» пен өзін әлемдік көшбасшы деп ойлауынан туындаған деп жазады. Ол Путин мен Зеленскийді бір мезетте бағындыра аламын деп санайды, бірақ бұл сенім АҚШ әкімшілігін тығырыққа тіреуі мүмкін.
Трамп Украинаның жер қойнауындағы байлықтарға келісімшартты АҚШ-қа тиімді етіп жасағысы келеді. Бірақ бұл ниеті Украина мен АҚШ үшін қауіпті. Соңғы мәліметтерге сәйкес, егер ондай келісім жасалса, АҚШ Украинаның газ, мұнай, көмірсутек, сирек металдар мен пайдалы қазбаларынан түскен табыстың жартысын иеленіп, инфрақұрылымнан да табыс тапқысы келеді. Сонымен бірге Украинаға берілген әскери көмекті (100 млрд доллар) сол табыстан өндіріп алмақ. Алайда Ресейден келген зардапты өтету туралы айтпай отыр. Бұл әрекеттерін көптеген сарапшылар "соғыстан пайда табу" деп бағалап, моральдық тұрғыдан сынға алып жатыр.
Германияның жаңа канцлері Фридрих Мерц Трамппен кездескенде: «Еуропа енді АҚШ-тан қару сатып алмайды, әсіресе Трамптай тұрақсыз, сатқын және Еуропаға дұшпан саясат ұстанған адамның кезінде – ешқашан!» деп кесіп айтқан. Ол Германияны ядролық державаға айналдыруды мақсат етіп отыр, ал Ресей санкция салуға дәрменсіз болады дейді.
Германия қаруланады дегеннің өзінде Еуропа елдері дүрлігеді. Қазір Ресей Германия милитаризмінен қатты алаңдап отыр.
Польша Сыртқы істер министрі Сикорскийдің сөзі:
«Еуропа үшін басты қауіп кім?» – дегенге: «Ресей!» деп ашық жауап берді. «Путин билікте отырған кезде бұл қауіп жойылмайды. Қазіргі Ресей – қанға батқан диктатура, Кремльдің идеологиясы. Бұл жай ғана империяны қайта тірілтуге ұмтылыс», – деді.
Z-патриот Максим Калашниковтың ескертуі:
«Әскери арнайы операция (СВО) аяқталса да, Ресейге бейбіт өмір қайта оралмайды. Керісінше, ол аяқталса Ресейдегі тыныштық бітеді. Одан кейін саяси трансформация басталады. Бұрынғы бағыт ешқайда апармайды. Бұл – 1985 жылғы жағдайға ұқсайды. Бұл соғыстан кейін Ресейді жарқын болашақ күтпейді. Саяси жүйеде үлкен өзгеріс болады, ал ол өзгеріс Путин режимінің құлауына алып келеді», – деп мәлімдеді.