Үндістанда тайпалық тілдерді цифрлық жаңғырту басталды

35

Munarmedia.kz 12.10.2025 /Астана/ The Indian Express басылымының хабарлауынша, Үндістанның Тайпалар істері министрлігі жойылып кету қаупі төнген байырғы тілдерді сақтау және аудару мақсатында жасанды интеллектке негізделген Adi Vaani атты жаңа мобильді қосымшаны таныстырды.

Жоба IIT Дели, BITS Пилани, IIIT Нава Раипур және IIIT Хайдарабад сияқты елдің жетекші жоғары оқу орындарының консорциумы арқылы әзірленген. Оған Джаркханд, Одиша, Мадхья-Прадеш, Чхаттисгарх және Мегхалая штаттарындағы зерттеу институттары да атсалысқан.

Adi Vaani қосымшасы хинди мен ағылшын тілдерінен тайпалық тілдерге және керісінше мәтіндерді аударады, сонымен қатар оларды цифрландыруға және мұра ретінде сақтауға мүмкіндік береді. Қосымшаның алғашқы нұсқасында бхили, гонди, сантали және мундари тілдері қолжетімді. Келесі кезеңде куи және гаро тілдері енгізіледі.

Үндістанда бүгінде 104 миллионнан астам тайпа өкілдері өмір сүреді, олар 461 тілде сөйлейді. Соның ішінде 82 тіл — осал, ал 42 тіл — жойылып кету қаупінде тұр.

Модельді үйрету процесіне 250-ден астам тіл тасымалдаушылары мен педагогтар қатысып, арнайы сөздіктер құрастырған, NCERT оқулықтарын аударған және фольклорлық мәтіндерді жазып алған. Қосымшада сондай-ақ Үндістан Білім министрлігі мен NCERT әзірлеген сантали, варли, паури тілдеріндегі әліппелер мен оқу материалдары қамтылған.

Тайпалар істері министрлігінің бас хатшысы Вибху Найяр атап өткендей, Adi Vaani мемлекеттік бағдарламаларды өңірлерде тиімді жүзеге асыруға және тайпалық қауымдастықтардан шыққан студенттерге мәтінді тану технологиясы арқылы оқу материалдарына қол жеткізуді жеңілдетуге мүмкіндік береді.