Munarmedia.kz. 05.07.2025 /Астана/-Қазақстанда мүгедектігі бар адамдарды еркінен тыс ұстап, қанау деректері бойынша ауыр қылмыстық іс қозғалды. Қарағандыдан алдап алып кеткен екі ер адамды туыстық байланысы бар үш адам бірнеше ай бойы қорқытып-үркітіп, қайыр сұратқан. Қылмыстық топтың мүшелері — 50 жастағы әйел мен оның екі ұлы — 7 жылға бас бостандықтарынан айырылды.
Бас прокуратураның хабарлауынша, 2023 жылдың қазан айынан бастап 2024 жылдың наурызына дейін аталған отбасы төменгі аяқ-қолдарынан айырылған екі мүгедек ер адамды Ақтау қаласында күштеп ұстап, оларды базарларда қайыр сұрауға мәжбүрлеген.
«Жәбірленушілер алдымен Қарағандыдан Семейге, одан кейін Ақтауға алдап жеткізілген. Мұнда оларды қоғамдық орындарға отырғызып, кездейсоқ өтіп бара жатқан адамдардан ақша сұратқан. Жиналған қаржы түгелдей қанаушылардың қолына өткен», — делінген Бас прокуратура мәлімдемесінде.
Зорлық көрген азаматтар бірнеше ай бойы қашуға тырысқаны үшін жүйелі түрде қорқыту мен қысымға ұшырап отырған. Олар физикалық және психологиялық азаптау фактілеріне тап болған. Тек наурыз айында ғана жәбірленушілердің бірі полицияға хабар беріп, істің беті ашылған.
Қайыр тілету – ұйымдасқан қылмыстың бір түрі
Бұл оқиға Қазақстандағы адам саудасы, еңбек және тұрмыстық қанау проблемасының өте өзекті екенін тағы да көрсетті. Бұған дейін де Қарағанды қаласында дәл осындай сипаттағы басқа бір іс қаралған болатын. Онда бірнеше жыл бойы мүгедектер арбасындағы ер адамды күніне 100 мың теңгеге дейін қайыр сұрауға мәжбүрлеген қылмыстық топ мүшелері сот алдында жауап берген.
Мамандардың айтуынша, мұндай қылмыстық схемалар әлеуметтік осал топтарды жүйелі түрде қанауға негізделген. Жәбірленушілер, әдетте, құқықтық сауатсыз, өздеріне қарсы жасалып жатқан әрекеттерді заң жүзінде дәлелдей алмайтын жағдайда болады. Ал қылмыскерлер бұл әлсіздікті пайдаланудан тайынбайды.
Қазақстанда еңбек құлдығы мен мәжбүрлі қайыршылықты ұйымдастыру қылмыстық жауапкершілікке тартылатын ауыр қылмыс саналады. Ақтау ісі — бұл бағыттағы алғашқы сот үкімдерінің бірі.
Фото: Envato Elements