"Росатом" басшысы Алексей Лихачев Ресейдің Қазақстандағы елшісі Алексей Бородавкиннен өзін жаңа жылға дейін Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевпен кездестіруін сұраған. Бұл туралы екі бірдей дереккөзден белгілі болды.
"Қазақстан президенті АЭС-ті халықаралық консорциум салғаны дұрыс деген пікірін ашық айтты. Қазір Ресейге салынған санкция жағдайында Росатом ешбір консорциумға кіре алмайды. Росатомға санкция салынбаса да, кез-келген уақытта жағдай өзгеріп кетуі мүмкін. Консорциум құрамындағы шетелдік әріптестер үшін бұл үлкен тәуекел", - дейді Fragment дереккөзі.
Әңгіме Assystem-де болып тұрғанын сезіп отырмыз. АЭС құрылысын қадағалап, жобалауды басқарып, технадзор бола алатын француз компаниясы. Кәсіби біліктілігі үлкен жобаларды басқаруға келетін әлемдегі санаулы ойыншылардың бірі. Қазақстан мен Assystem арасында тиісті меморандумға екі жыл бұрын қол қойылған. Қазір консорциум дегенде, жобасын осы компания басқаратын, ал қалған атом энергетикасының ойыншылары тиісті жабдықтарын жеткізетін кооперациялық құрылыс жүйесін көзге елестету керек.
Бірақ Assystem Росатоммен бір консорциумда жұмыс істемейтіні анық. АЭС-тің ең негізгі жабдығы - ядролық реактор француздық APR-1400 болуы да неғайбыл, себебі тым қымбат. Осы орайда түбі француз технологиясынан алынған Қытайдың HPR-1000 реакторлары Assystem үшін өте қолайлы таңдау болайын деп тұр. Қытайдың CNNC атом корпорациясы консорциум құрамында жұмыс істеуге кет әрі емес. Assystem де қытайлық реакторға жақсы көзқараста.
Росатом өкілдері Қазақстан басшылығымен жаңа жылға дейін кездесе ала ма? Егер кездесе алмаса, онда француздар басқаратын консорциум мәселесі шешілді дегенді білдіруі мүмкін. Онда Кремльдің жауабы қандай болады? Балқаштағы АЭС-ке Қытай реакторы таңдалса, онда Бейжің тарапынан белгілі бір қауіпсіздік гарантиялары берілгені анық болады.