Munarmedia.kz 26.09.2025 /Астана/ Ресей Федерациясының Түмен қаласында Қазақстаннан келген орыстілді балаларға қатысты жағдай қоғамдық резонанс тудырды. Орыс тілі – ана тілі болып табылатын бұл балаларға «мигрант» мәртебесі беріліп, жалпы білім беру мектептеріне қабылдану үшін орыс тілі бойынша тест тапсыру талабы қойылған. Алайда емтихан нәтижесінде 20 сұрақтың тек екеуіне қате жауап беру де «қанағаттанарлықсыз» бағаға теңестіріліп, мектепке қабылдаудан бас тартуға негіз болған.
Мәселен, Оксана есімді ананың қызы, алтыншы сынып оқушысы Соня, тестілеуден 20 ұпайдың 18-ін жинағанымен, мектепке қабылданбаған. Бұған мұғалімдер тек иық қиысып, «орыс тілін үйрену қажет» деп кеңес берген. Айта кетерлігі, қыз бала Қазақстанда орыстілді мектепте үздік оқып келген. Бұл жағдайдың қисынсыздығы – орыс тілінде еркін сөйлейтін балаларды мигранттарға арналған арнайы сыныптарға жіберіп, онда мұғалімдердің өздері қандай бағдарлама бойынша оқыту керектігін білмейтінімен күрделене түседі.
Бұл жағдай жалғыз оқиға емес. Түменге қоныс аударған өзге 18 отбасының балалары да осындай қиындыққа тап болған. Ата-аналар наразылық білдіріп, апелляциялық шағымдар түсіріп жатыр. Кейбір отбасылар тіпті екіге бөлінуге мәжбүр: біреулері Ресейде қалып, баласының оқуын жалғастыруға тырысса, басқалары Қазақстанға қайтуға мәжбүр. Кейбір ата-аналар балаларына ақылы онлайн мектептер арқылы білім беруді қарастыруда.
Наразылық танытқан отбасылар Түмен облысындағы Ресей Президентінің қабылдау бөлмесіне жүгініп, қолданыстағы талаптарды қайта қарауды сұраған. Ресей Федерациясы Балалар құқықтары жөніндегі уәкілі Андрей Степанов қазіргі заңнаманың әділетсіз екенін мойындап, отанға оралғандар (репатрианттар) үшін талаптарды жеңілдетуге шақырды. Алайда әзірге балаларға ұсынылып отырған жалғыз мүмкіндік — бірнеше айдан кейін емтиханды қайта тапсыру.
Осылайша, тарихи отанына оралып, ана тілін жергілікті тұрғындардан жақсы меңгерген балаларды жүйе қолдаудың орнына тосқауылмен қарсы алуда. Бұл жағдайдың зардабын ең алдымен білім алғысы келетін және жаңа ортада достар тапқысы келетін балалар тартып отыр.